Christus betekent “gezalfde” – 2019 (3)
auteur: Richard Rohr OFM
datum: 9 april 2019
website: Daily Meditation van het Center for Action and Contemplation
Het sacrament van de zalving
De menselijke behoefte aan fysieke, belichaamde praktijken lijkt universeel te zijn. In de hele christelijke geschiedenis zijn de ‘sacramenten’, zoals orthodoxen en katholieken ze noemen, altijd bij ons geweest. Voordat het tijdperk van geletterdheid zich in de zestiende eeuw in Europa begon te verspreiden, dingen als bedevaart, gebedskralen, buigingen voor het lichaam, bogen en knieën, ‘zichzelf zegenen’ met het kruisteken, standbeelden, dingen besprenkelen met wijwater, theatervoorstellingen en liturgieën, wierook en kaarsen lieten de ziel allemaal toe zichzelf te kennen via de uiterlijke wereld – die we ‘Christus’ durven te noemen. Deze uiterlijke beelden dienen als spiegels van het Absolute, dat vaak de geest kan omzeilen. Alles is een sacrament als het dient als een kortere weg naar het oneindige, verborgen in iets dat heel eindig is.
In 1969 werd ik als diaken gestuurd om te werken in Acoma Pueblo, een Indiaanse gemeenschap in het westen van New Mexico. Toen ik daar aankwam, was ik verbaasd te ontdekken dat veel katholieke praktijken directe inheemse tegenhangers hadden. Ik zag altaren in het midden van de mesa’s bedekt met bundels gebedsstokken. Ik merkte op hoe de mensen van Acoma Pueblo maïsstuifmeel besprenkelden bij begrafenissen, net zoals priesters wijwater deden, hoe wat we onlangs ‘liturgische dans’ noemden de norm voor hen was op elke feestdag. Ik zag hoe moeders hun kinderen lieten zien om stilletjes de ochtendzon naar hun gezicht te zwaaien, net zoals we leren ‘onszelf te zegenen’ met het kruisteken, en hoe het zalven van mensen met smeulende salie vergelijkbaar was met het zwaaien van wierook naar onze katholieke High. Massa’s.
Al deze praktijken hebben één ding gemeen: ze worden uitgebeeld, nagebootst, belichaamde uitdrukkingen van de geest. De ziel herinnert ze zich op een bijna voorbewust niveau, omdat ze in ons spiergeheugen zitten en een visuele impact hebben. De latere vormen van meer rationeel protestantisme hadden het moeilijk om dit te begrijpen.
Mijn collega en bisschoppelijk priester Cynthia Bourgeault schrijft hierover in haar boek The Meaning of Mary Magdalene:
Tegenwoordig zijn we binnen de hoofdstroom van de christelijke sacramentele praktijk inderdaad veel vergeten van wat onze voorouders van wijsheid ooit wisten. De meeste christenen zijn nog steeds vertrouwd met zalving in de meest grimmige en letterlijke vorm, als het sacrament van ‘extreme zalving’, toegediend kort voor de fysieke dood. Terwijl het ceremoniële gebruik van zalving voor genezing toeneemt (en dit is een positieve trend), zijn zelfs binnen deze healing-kringen de meeste mensen zich niet bewust van de nauw verweven draden die deze actie, via Maria Magdalena, verbinden met verlossende liefde en wedergeboorte in volheid van zijn. Ze zouden verbaasd zijn te ontdekken dat zalving niet alleen iets maar alles te maken heeft met bruidsmystiek en dat het niet de fysieke dood is, maar “sterven voordat je sterft” dat het belangrijkste referentieterrein is. Om de zalving terug te krijgen in zijn oorspronkelijke context, zou het het sacramentele middelpunt worden van een geheel nieuwe visie op het christendom, gebaseerd op spirituele transformatie en de alchemie van liefde. [1]
Voor de rest van deze week zal Cynthia ons helpen het krachtige ritueel van zalving te herontdekken door het verhaal van Maria Magdalena.
Referenties:
[1] Cynthia Bourgeault, The Meaning of Mary Magdalene: Discovering the Woman at the Heart of Christianity (Shambhala: 2010), 187.
Aangepast overgenomen uit Richard Rohr, The Universal Christ: How a Forgotten Reality Can Change Everything We See, Hope For, and Believe (Convergent: 2019), p.223.
Afbeelding : Mary Magdalene’s Box of Very Precious Ointment (detail), James Tissot, 1886-1994, Brooklyn Museum, New York City, New York.
Inspiratie voor het spandoekbeeld van deze week: als we vandaag volledig gebruik willen maken van de wijsheidsaanwezigheid van Maria Magdalena, zal dat, denk ik, voornamelijk zijn door het herstellen van een wijsheidsrelatie met het ritueel van de zalving – dat wil zeggen, het begrijpen. . . als een daad van bewuste liefde die de doorgang markeert naar zowel fysieke als spirituele heelheid. —Cynthia Bourgeault