Personages in Hooglied
Hooglied lijkt op het eerste gezicht een poëtische dialoog tussen twee geliefden, maar als je goed kijkt, komen er meerdere personages in voor. Elk van hen heeft een eigen stem, functie en (in mystieke lezing) diepere betekenis.
Hieronder een overzicht van de mensen (of stemmen) in Hooglied en hun betekenis, zowel letterlijk als symbolisch/mystiek:
1. De vrouw (de bruid / de geliefde)
- Vaak aangeduid als de Sulamitische (Hooglied 6:13)
- Letterlijke rol:
- De centrale vrouwelijke figuur. Ze spreekt het meest, drukt verlangen uit, zoekt haar geliefde en beschrijft liefde in sensuele en spirituele taal.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- In de joodse traditie: zij staat voor het volk Israël, verlangend naar God.
- In de christelijke traditie: zij symboliseert de ziel, de kerk, of Maria.
- In mystiek algemeen: zij is de menselijke ziel die verlangt naar vereniging met het goddelijke.
2. De man (de bruidegom / de geliefde)
- Vaak aangeduid als de koning of mijn geliefde
- Letterlijke rol:
- De mannelijke geliefde die schoonheid bezingt, uitnodigt en wordt gezocht.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- In de joodse lezing: hij symboliseert God, de Eeuwige.
- In de christelijke traditie: hij wordt vaak gezien als Christus.
- Mystiek algemeen: hij is de Geliefde (met hoofdletter), het Goddelijke dat zich laat zoeken en liefhebben.
3. De dochters van Jeruzalem
- Letterlijke rol:
- Een soort koor of gezelschap vrouwen dat de bruid aanspreekt, getuige is van haar liefde, en soms raad geeft.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- Zij staan voor de gemeenschap, de buitenwereld, of zij die (nog) niet volledig in de liefde staan.
- Mystiek: het zijn andere zielen of zoekenden — ze herinneren aan liefde, maar staan ook soms op afstand.
4. De broers van de bruid
- “Mijn moeder’s zonen werden boos op mij” (Hooglied 1:6)
- Letterlijke rol:
- Ze dwongen haar haar eigen wijngaard (lichaam/ziel) te verwaarlozen door haar op andere taken te zetten.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- Ze kunnen staan voor maatschappelijke druk, plicht, of innerlijke stemmen die afleiden van de weg van liefde.
- Mystiek: krachten die de ziel verhinderen haar innerlijke roeping te volgen.
5. De moeder van de bruid
- “Onder de appelboom wekte ik je liefde, daar baarde je moeder je” (Hooglied 8:5)
- Letterlijke rol:
- Wordt kort genoemd, vaak als oorsprong of verwijzing naar geboorte.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- Kan staan voor de oorsprong van de ziel, of het vrouwelijke principe dat leven voortbrengt.
- In mystieke lezing soms ook een verwijzing naar de oerbron van liefde, of de aarde.
6. De wachters
- “De wachters die de stad doorkruisen vonden mij” (3:3; 5:7)
- Letterlijke rol:
- Mannen die de stad bewaken; in één scène slaan en beledigen ze de vrouw.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- Ze kunnen staan voor de grenzen van de buitenwereld, of obstakels op het pad van liefde.
- Mystiek: beproevingen, innerlijke weerstand, of de ‘nacht van de ziel’ waarin de Geliefde afwezig lijkt.
7. De koning / Salomo
- “Koning Salomo maakte voor zichzelf een draagstoel” (3:9)
- Letterlijke rol:
- Wordt genoemd als een machtige figuur, mogelijk de bruidegom zelf.
- Symbolische/mystieke betekenis:
- De koning staat voor macht, majesteit en glorie, soms als beeld voor God of Christus.
- De naam “Salomo” (vrede) kan wijzen op de vrede van de liefde of de eindbestemming van de ziel.
Samenvattend:
Personage | Letterlijk | Mystieke betekenis |
---|---|---|
De vrouw / bruid | Liefhebbende vrouw | De ziel / Israël / de kerk |
De man / bruidegom | Geliefde man | God / Christus / het Goddelijke |
Dochters van Jeruzalem | Omstanders / vriendinnen | Gemeenschap / zij die kijken of zoeken |
Broers van de bruid | Familie / onderdrukkers | Innerlijke conflicten, maatschappelijke afleiding |
Moeder van de bruid | Oorsprong, baarmoeder | Levensbron / scheppende kracht |
Wachters | Bewakers van de stad | Weerstand, beproeving, obstakels op het spirituele pad |
Koning / Salomo | Heerser | Goddelijke Majesteit / Vrede / spirituele volheid |