De Baarmoederwond – miskraam en abortus

De vroegste ervaringen vormen ons dieper dan we vaak beseffen.
In deze serie verkennen we hoe prenatale en perinatale invloeden doorwerken in gedrag, relaties en gezondheid.
Elke fase van het vroege begin draagt een stille imprint in ons leven.

Over miskramen, abortus en het stille geheugen van het vrouwelijke centrum
“Soms draagt de baarmoeder een kind. Soms draagt ze een verlies.”

Er zijn ervaringen in het leven die voorbijgaan zonder littekens. En er zijn ervaringen die weliswaar onzichtbaar blijven, maar zich diep in het lichaam vastzetten. Miskramen en abortussen horen bij die tweede categorie. Niet alleen omdat ze emotioneel ingrijpend kunnen zijn, maar omdat ze een directe indruk achterlaten op het fysieke én energetische weefsel van de baarmoeder. Deze indruk wordt in verschillende stromingen aangeduid als “de baarmoederwond”.

Wat is een baarmoederwond?

Een baarmoederwond is geen fysieke verwonding zoals die na een operatie, maar een energetische, emotionele en soms ook hormonale imprint die ontstaat na een ingrijpende ervaring rond zwangerschap, verlies of ingrijping in het bekkengebied.

Ze kan ontstaan bij:
– een miskraam, spontaan of herhaald
– een abortus, vrijwillig of onder druk
– het verlies van een ongeboren kind (tweelingverlies, doodgeboorte)
– medische ingrepen (zoals curettage of verwijdering)
– seksueel trauma of grensoverschrijding
– generaties van onbesproken verlies of collectieve schaamte rond vruchtbaarheid

De baarmoeder draagt dan niet enkel herinneringen van vreugde en geboorte, maar ook van rouw, afscheid en trauma. Niet zelden zijn dit herinneringen die onbewust worden opgeslagen, buiten het bereik van woorden, maar voelbaar in het lichaam.

Het geheugen van de baarmoeder

De baarmoeder is een intelligent orgaan – niet alleen fysiologisch, maar ook neuro-endocrien en energetisch.
Ze reageert op hormonen, op aanraking, op stress én op emotionele signalen. Volgens embryologisch onderzoek ontstaat de baarmoeder uit hetzelfde kiemblad als het hart en het centrale zenuwstelsel. Er is dus een diepe verbondenheid tussen voelen, verwerken en ontvangen in dit gebied.

In energetische tradities wordt de baarmoeder gezien als het centrum van creatie, intuïtie, overgave en innerlijke wijsheid. Wanneer een zwangerschap abrupt eindigt, of wanneer een verlies niet gevoeld of erkend wordt, ontstaat er vaak:
* een ‘dichtklappen’ van het bekkengebied
* een verminderde stroming (levensenergie, creativiteit, seksuele energie)
* dissociatie van het buikgebied of moeite met ontvangen
* herhalend verdriet, rouw of leegte zonder zichtbare oorzaak

Sommige vrouwen zeggen: “Het voelt alsof er iets in mij is blijven hangen” of “Sindsdien voel ik me niet meer helemaal thuis in mijn buik.”

Psychologische & hormonale gevolgen

Zowel miskraam als abortus kunnen een heftige hormonale nasleep hebben. Tijdens de zwangerschap maakt het lichaam o.a. progesteron, oxytocine en HCG aan – stoffen die verbonden zijn met hechting, rust en verbinding. Na verlies stopt deze productie plots. Wat volgt is niet alleen fysiek (bloeding, pijn), maar ook emotioneel:
* gevoelens van leegte
* stemmingswisselingen of somberheid
* schuldgevoel, schaamte, zelftwijfel
* rouw zonder erkenning van buitenaf (miskraam als ‘natuurfout’ of abortus als ‘eigen keuze’)

De moeder draagt rouw.
De baarmoeder draagt de wond.

Onzichtbare wonden, zichtbare gevolgen

Vrouwen met een baarmoederwond melden regelmatig:
– onverklaarbare pijn of spanning in het bekken
– verstoorde menstruatiecyclus of vruchtbaarheidsproblemen
– moeite met hechten (aan partners, kinderen, zichzelf)
– verlies van creativiteit of levenskracht
– terugkerende gevoelens van verlies, schuld, of een ‘gemis’

In systemisch werk blijkt vaak dat ongeboren kinderen geen plek kregen – geen naam, geen ritueel, geen herinnering. Ze worden vergeten in de geschiedenis, maar niet in het systeem. De energie van het verlies blijft rondzingen, soms in de vorm van onrust, terugkerende dromen, of een verlangen dat niet te plaatsen is.

De taal van heling: erkenning

Wat miskraam en abortus gemeen hebben, is dat ze vaak in stilte plaatsvinden. Er is weinig taal, weinig ruimte, weinig ritueel. Maar de baarmoeder, die kent een eigen taal – een die spreekt in gevoelens, beelden, lichamelijke signalen.

Heling begint bij erkenning.
Niet bij het ‘loslaten’ of ‘vergeten’, maar bij het durven toelaten dat er iets verloren is gegaan. En dat dat verlies waardevol is. Echt is. Gevoeld mag worden.

Mogelijkheden tot heling:
* rituelen van afscheid (symbolische begraving, brief schrijven, kaars branden)
* systemisch werk om het ongeboren kind een plek te geven
* lichaamsgerichte therapie (bekkenbodemwerk, baarmoedermassage)
* energetische baarmoederheling (zoals womb clearing, visualisatie)
* bewuste rouwverwerking met aandacht voor wat is gebleven

Soms gaat heling niet over het herstellen van iets gebroken, maar over het zien wat nooit gezien mocht worden.

Waarom het magische woord “wond” zo belangrijk is

Het woord wond roept geen schuld op, maar compassie. Een wond is geen fout. Het is een plek die vraagt om zachtheid, aandacht, tijd – en vaak ook: aanraking met liefde. Het geeft ruimte aan vrouwen om hun ervaring als echt te beschouwen, ook als die klein, vroeg, onzichtbaar of ‘gepland’ was.

Door het te benoemen als een baarmoederwond, verschuift de focus van schuld naar zorg. Van oordeel naar eerbied. En van vergeten naar gedenken.

Tot slot

Abortus en miskraam zijn geen medische voetnoten in een vrouwenleven. Het zijn existentiële gebeurtenissen die het centrum van leven en liefde raken – het hart van haar vrouw-zijn.

Wanneer we de baarmoeder als een levende bibliotheek zien, vol herinneringen en kracht, dan mogen ook de schaduwhoofdstukken daarin bestaan. Want juist daar, waar het pijn deed, ligt ook de poort naar zachtheid, heling en nieuwe verbinding.

“De baarmoeder herinnert zich alles.
En wat erkend wordt, kan weer gaan stromen.”