Rituelen – scharniermomenten

1. De Exodus: Bevrijding en Verbond

Vóór de Exodus: Kindschap – zo hoort het en zo moet het

De Exodus is een van de fundamentele gebeurtenissen in de Bijbel en fungeert als een scharnierpunt tussen de slavernij in Egypte en de bevrijding van Gods volk. Voor de Exodus bevond Israël zich in een situatie van onderdrukking en slavernij. Het volk was ver van de beloften die aan hun voorouders waren gedaan en had te lijden onder de heerschappij van de farao. Ze hadden geen politieke macht, geen land in eigendom, en hun religieuze identiteit was verwaterd door de lange periode van slavernij in Egypte.

Ná de Exodus: Volwassenheid – Verantwoordelijk voor keuzes

De Exodus verandert alles. Het ritueel van het Pascha (de besprenkeling van het bloed aan de deurposten) markeert een duidelijk keerpunt. Het klaarstaan, bepakt en bezakt, voor vertrek. Het moment van de bevrijding door de wonderbaarlijke kracht van God, het doorkruisen van de Rode Zee en de reis naar het Beloofde Land, vormt een radicale breuk met het verleden. De Israëlieten worden bevrijd van de farao’s onderdrukking, en als ze door de Rode Zee trekken, krijgen ze niet alleen fysieke bevrijding, maar ook geestelijke vernieuwingskansen. God openbaart zich als hun Redder en Bevrijder, en Hij begint Zijn relatie met hen als Zijn volk te hernieuwen.

Dit moment verandert de identiteit van Israël van een onderdrukte slavenstaat naar een bevrijd volk dat onder Gods bescherming en leiding staat. Het hernieuwde verbond met Israël wordt niet alleen een herinnering aan fysieke bevrijding, maar een diep spiritueel moment waarin de gemeenschap zich onderwerpt aan Gods wetten en de afspraken die in het verbond zijn vastgelegd. Er is een duidelijk verschil tussen het voor de Exodus, waarin Israël onderdrukt werd, en na de Exodus, wanneer het een uitverkoren volk onder de bescherming van God wordt. Ze zijn geen slaven meer, maar Volwassen mensen die Leven vanuit eigen verantwoordelijkheid.

Diepere betekenis

De Exodus wordt in de diepere laag gezien als een proces van bevrijding, waarbij de ziel zich bevrijdt van de “slavernij van de materie” en de reis naar zijn Ware Zelf begint. De bevrijding van het volk uit Egypte symboliseert de bevrijding van de ziel uit de greep van lagere, materiële verlangens en de spirituele dualiteit. De doortocht door de Rode Zee vertegenwoordigt een scheiding tussen de lagere en hogere bewustzijnsvormen, een initiatie of transformatie die de ziel van onwetendheid naar ontwaken leidt. Het oversteken van de zee wordt ook gezien als het oversteken van de grenzen van de zichtbare en onzichtbare werelden, waarbij de ziel zich richt op het goddelijke en bevrijd wordt van de duisternis die haar vasthield.

Het ontvangen van de Tora op de berg Sinaï symboliseert de onthulling van de innerlijke wijsheid, die de ziel op haar pad naar kennis begeleidt. Dit proces is te vergelijken met het alchemistische idee van transmutatie, waarbij de ziel, gezien als de “prima materia”, wordt bevrijd van de chaos en de beperkingen van de fysieke wereld. Het doorbreken van de zee wordt gelijkgesteld aan het scheiden van de vier elementen in de alchemie, een
proces van zuivering van de ziel. Dit symboliseert de transformatie van de ziel die zich bevrijdt van haar onzuiverheden en zich voorbereid op een hoger, verlicht niveau van bestaan.

Al deze beelden en symbolen weerspiegelen een diepe spirituele reis, waarbij de ziel van de lagere, aardse staten wordt bevrijd en zich opstelt voor de ontdekking van haar hogere, goddelijke potentieel. Het is een reis van bevrijding, transformatie en verlichting, een proces dat de ziel van duisternis naar licht leidt, en van materie naar spirituele waarheid.

2. De Doop van Jezus: Het Begin van de Nieuwe Verbondstijd

Vóór de Doop van Jezus

In de tijd vóór de doop van Jezus door Johannes in de Jordaan was het Joodse volk gebonden aan de wet van Mozes. Het offeren van dieren, de tempeldienst, en de naleving van de Thora waren de belangrijkste manieren waarop mensen hun zonden verzoenden en hun relatie met God onderhielden. Deze rituelen waren een voorbereiding op iets groters, maar er was nog geen volledige vervulling van de beloften van God, met name in de verzoening van zonden. Vóór deze tijd was het God daarboven en de zondige mens hier beneden.

Ná de Doop van Jezus

De doop van Jezus in de Jordaan (Mattheüs 3:13-17) markeert een fundamentele verandering. Dit ritueel stelt Jezus voor als de Messias, de Verlosser die niet alleen de wetten van Mozes vervult, maar het nieuwe verbond vestigt. Het moment van de doop is een scharnierpunt waarbij Jezus het toneel betreedt als de geprofeteerde Verlosser die het oude systeem van offers en rituelen niet afschaft, maar er de vervulling van wordt. Na de doop daalt God uit de hemel neer in de vorm van een duif en spreekt God: “Dit is mijn geliefde Zoon, in wie Ik mijn welbehagen heb.”

De doop zelf is geen symbolische reiniging van zonden voor Jezus, maar een openbare verklaring van zijn rol als de Messias. Het markeert de start van zijn publieke bediening en de komst van de Heilige Geest in een nieuwe dimensie. Het moment van de doop scheidt de oude tijd van de wet van de nieuwe tijd van genade. Het ‘vóór’ de doop was de tijd van voorbereiding, de tijd van de Wet en de Profeten, maar het ‘na’ de doop is de tijd van de vervulling van de beloften, waar genade door geloof het fundament wordt van de relatie tussen God en de mens.

Diepere betekenis

De doop van Jezus wordt vaak gezien als een ritueel van spirituele wedergeboorte en het begin van een nieuwe fase in de menselijke evolutie. De Heilige Geest die op Jezus neerdaalt, vertegenwoordigt het innerlijke ontwaken dat voor de mensheid beschikbaar komt. Het water van de doop symboliseert de zuivering van de ziel, terwijl de duif die de Geest vertegenwoordigt, een symbool is van hogere bewustwording. De doop is dus niet alleen een fysiek ritueel, maar een symbolische overgang van het lagere naar het hogere, van onwetendheid naar de bewustwording die in ieder individu mogelijk is.

Water speelt hierbij een belangrijke rol als symbool van zuivering en transformatie. De doop wordt gezien als een ritueel dat de ziel bevrijdt van de lagere aspecten van het Valse Zelf, van de overlevingsmechanismen van het kind, zoals lichamelijke verlangens en de verbondenheid met materiële wereld. Het water van de doop opent de ziel voor goddelijke inzichten en een dieper bewustzijn van de heilige eenheid van het bestaan. De neerkomst van de Heilige Geest in de vorm van een duif bevestigt de verbondenheid van de menselijke ziel met de goddelijke bron en markeert de opening in een nieuw bewustzijn.

De doop kan ook worden geïnterpreteerd als het symbolische moment waarin de “prima materia” van de ziel zich voorbereidt om te transmuteren naar een wakkerworden stadium van de ziel. Dit moment van initiatie is de start van de innerlijke transformatie die de ziel van onzuiverheid naar zuiverheid leidt, van slapen naar ontwkane, een proces dat als het “Grote Werk” wordt gezien. Het ritueel van de doop vertegenwoordigt daarmee de overgang van de ziel naar de weg naar de innerlijke transformatie wordt geopend.

3. De Berg der Verheerlijking: Jezus’ Glorie Geopenbaard

Voor de Berg der Verheerlijking

In het Nieuwe Testament is de publieke bekendmaking van Jezus als de Messias een belangrijk thema. Voordat de Berg der Verheerlijking plaatsvond, was Jezus voornamelijk bekend als een leraar en genezer. Zijn identiteit als de Zoon van God werd door sommigen erkend, maar nog niet algemeen geaccepteerd. Jezus was op aarde gekomen om het koninkrijk van God te verkondigen, maar zijn werk was nog niet volledig geopenbaard aan de mensen.

Na de Berg der Verheerlijking

De Berg der Verheerlijking (Mattheüs 17:1-9) markeert een openbaring van Jezus in zijn glorieuze goddelijke natuur. Terwijl Jezus met zijn discipelen op de berg is, verandert zijn uiterlijk en verschijnt zijn goddelijke glorie. Mozes en Elia verschijnen, wat de verbondenheid van Jezus met de Wet en de Profeten benadrukt. Dit moment is belangrijk, omdat het niet alleen de identiteit van Jezus bevestigt als de vervulling van de wet en de profetieën, maar ook een belangrijk keerpunt markeert in de publieke openbaring van wie Jezus werkelijk is. Na de transfiguratie gaat Jezus zijn missie voltooien, en de discipelen worden geïnstrueerd om stil te zijn over wat ze gezien hebben totdat Jezus is opgestaan uit de dood.

De transfiguratie is een moment waarop Jezus’ aardse bediening een nieuwe dimensie krijgt. Het maakt duidelijk dat de verlossing die Jezus brengt, niet alleen tijdelijk of aards is, maar een spirituele en eeuwige transformatie behelst.

Diepere betekenis

De Berg der Verheerlijking markeert een sleutelmoment van goddelijke openbaring, waarin de verheerlijktheid van Jezus de innerlijke goddelijke natuur onthult die in iedere ziel schuilt. Dit moment vertegenwoordigt de erkenning van de ware, goddelijke en onsterfelijke aard van de ziel, die voorbijgaat aan de beperkingen van het ego en de materie. De aanwezigheid van Mozes en Elia op de berg symboliseert de verbinding tussen de oude wijsheid en de toekomstige wijsheid die Jezus zal brengen. Het ritueel op de berg is een transformatie van het bewustzijn, waarin de fysieke wereld een reflectie wordt van de goddelijke waarheid die de ziel kan ervaren.

Het licht dat uitstraalt van Jezus op de berg wordt gezien als een symbolische representatie van het goddelijke licht dat het universum doordringt en alles tot leven brengt. Dit licht is een manifestatie van het oneindige, onbegrensde goddelijke, en het moment van verheerlijking op de berg wordt ervaren als een volledige eenheid met het goddelijke. Het is een vereniging van het menselijke en het goddelijke, waarbij de ware natuur van het universum wordt onthuld, en de ziel zich bewust wordt van haar verbondenheid met de kosmische orde.

Dit ritueel wordt ook gezien als een moment van innerlijke transformatie, waarbij de ziel het hoogste niveau van verlichting bereikt. De verheerlijktheid van Jezus op de berg symboliseert de verwezenlijking van het “Gouden Ziel”, het zuivere, verlichte bewustzijn dat de ziel ten doel heeft te bereiken. Het is het moment waarop de ziel de goddelijke alchemie van de vereniging van tegengestelden tot uitdrukking brengt en haar volledige transformatie voltooit, waarbij ze de ultieme staat van verlichting en goddelijkheid bereikt.

4. Het Laatste Avondmaal: Het Nieuwe Verbond in Zijn Bloed

Vóór het Laatste Avondmaal

Vóór het Laatste Avondmaal was het oude systeem van de Wet van Mozes, inclusief de offers en het Pascha, nog steeds het middel waarmee Israël zich met God verzoende. De rituelen die in de tempel werden uitgevoerd, waren de manier waarop het volk zich heiligde en zich voorbereidde op de komst van de Messias.

Ná het Laatste Avondmaal

Het Laatste Avondmaal (Mattheüs 26:26-29) is een scharniermoment in de geschiedenis van de verlossing, omdat Jezus hier het nieuwe verbond instelt. Het oude verbond, dat gebaseerd was op de naleving van de wet en offers, wordt nu vervangen door een nieuw verbond in Jezus’ bloed, dat door zijn offer aan het kruis zal worden verwezenlijkt. Jezus’ woorden, “Dit is mijn lichaam… Dit is mijn bloed…”, duiden op een diepere betekenis dan de rituelen van het oude Pascha. Het nieuwe verbond biedt vergeving door geloof, niet door werken of rituelen. Dit ritueel markeert een breuk met het oude systeem en bereidt de weg voor de redding van de mensheid door de dood en opstanding van Jezus.

Diepere betekenis

Het Laatste Avondmaal wordt gezien als het moment waarop de oude cyclus wordt afgesloten en een nieuwe fase van innerlijke transformatie begint. Het brood en de wijn symboliseren de verbinding tussen het fysieke en het spirituele rijk, en het offer van Jezus wordt gezien als het ultieme ritueel van zelf-offering, dat de transformatie van de ziel mogelijk maakt. Het bloed van Jezus wordt vaak gezien als een symbool van de levensenergie die door alles heen stroomt, en de maaltijd zelf is een ritueel van heilige eenheid en gemeenschap. Het is een moment waarin de ziel zich herinnert aan haar diepe verbinding met God en haar pad van transformatie en zuivering begint.

Het bloed van Jezus wordt beschouwd als het middel dat door de mens stroomt en de ziel voedt en verheft. Het ritueel herbevestigt het nieuwe verbond van de ziel met God, en het wordt gezien als een reiniging van de ziel, waarbij God de ziel helpt zuiveren en herstellen. Het Laatste Avondmaal is niet alleen een herdenking van het offer van Jezus, maar ook een symbolische ervaring van de verbinding van de ziel met God en haar Ware Zelf.

In dit ritueel komt ook de vereniging van tegengestelden tot uiting: de heilige eenheid van mannelijke en vrouwelijke aspecten van de ziel. Het moment van de maaltijd symboliseert de heilige vereniging die uiteindelijk leidt tot de “oplossing” van de oude identiteit. Dit is het moment waarop de oude, onzuivere staat van de ziel (het EGO en zijn overlevingsmechanismen) wordt losgelaten, en de vernieuwde, zuivere ziel in het Ware Zelf tevoorschijn komt. Het bloed van Jezus speelt hierbij een sleutelrol, als een symbool van de zuiverende essentie die deze transformatie van de ziel in gang zet, en het markeert de voltooiing van de innerlijke transformatie en het begin van een hoger bewustzijn.