Zacht werken met het vroege begin
Zacht werken met het vroege begin – Heling, erkenning en belichaming
De taal van het begin is stil
Ervaringen uit de vroege ontwikkeling – vóór taal, vóór denken – leven voort in ons lichaam en zenuwstelsel. Pre- en perinataal trauma is vaak geen herinnering, maar een sensatie. Geen verhaal, maar een sfeer. Geen gedachte, maar een gevoel van iets missen, niet helemaal zijn aangekomen, of niet helemaal bestaan.
In coaching herken ik deze vroege thema’s vaak indirect:
* Mensen die zeggen: “Ik weet niet waarom ik me zo voel.”
* Onverklaarbare angsten of diepe eenzaamheid
* Moeite met overgave, vertrouwen of grenzen
* Een vaag maar schrijnend verlangen naar ‘iemand’ of ‘ergens’
* De cliënt weet het niet. Maar het lichaam weet. En het resoneert.
Werken zonder woorden
Omdat deze imprints pre-verbaal zijn, vraagt het werken hiermee een andere benadering dan praten of verklaren. Heling begint niet bij begrijpen, maar bij ervaren en erkennen.
Mogelijke ingangen:
* Lichaamsgericht werken: aandacht voor adem, spanning, temperatuur, ruimte
* Resonantie en afstemmen: als begeleider je lichaam inzetten als klankbord
* Beelden of zielsherinneringen: symbolen die spontaan opkomen
* Opstellingen: zichtbare of voelbare weergave van onbewuste verhoudingen
* Visualisatie en regressie: zachte terugkeer naar het begin, zonder herbeleving
* Holding space: aanwezig zijn zonder te willen fixen – ruimte geven aan wat zich aandient
Zoals Stanislav Grof zei:
“De psyche herinnert zich de geboorte. Niet via het verstand, maar via archetypische lagen van bewustzijn.”
Hoe herken je pre- en perinataal trauma?
Let op de thema’s die zich telkens herhalen zonder directe aanleiding:
– Gevoelens van niet mogen bestaan, te veel zijn of niet gezien worden
– Dissociatie of het gevoel dat het lichaam vreemd aanvoelt
– Ongrijpbare paniek bij overgangen, nabijheid of stilte
– Extreem aanpassingsgedrag of controlebehoefte
– Diepe hechtingspijn zonder duidelijke ervaring
Zulke ervaringen verwijzen vaak naar het vroege begin: conceptie, innesteling, zwangerschap, geboorte.
Wat helpt?
In plaats van te ‘genezen’ of ‘oplossen’, werken we hier vanuit een ander uitgangspunt: ontmoeten. De ervaring erkennen zoals die is – zonder dat die hoeft te verdwijnen.
Wat heling ondersteunt:
* Zachtheid en tempo: het zenuwstelsel moet veiligheid ervaren
* Ruimte voor beide kanten: verlangen én terughoudendheid, verbinding én afstand
* Herverbinden met het lichaam: door aandacht, aanraking (als dat past), beweging
* Re-integreren van verloren delen: innerlijk contact maken met ‘dat wat ooit achterbleef’
* Contact met oorsprong en ziel: niet altijd herbeleven, soms eenvoudigweg weten
Zoals Anna Verwaal zegt: “Soms hoeft het alleen maar welkom geheten te worden. Wat ooit geen plek kreeg, mag alsnog landen.”
Perspectief op herstel: vanuit het nu terug naar het begin
Vroeg trauma kun je niet herschrijven, maar je kunt de relatie ermee veranderen. In het hier en nu kun je leren:
– opnieuw verbinden met het lijf
– jezelf dragen in gevoelens van verlatenheid of onveiligheid
– jezelf geven wat je toen niet kreeg: nabijheid, toestemming, warmte
Herstel betekent vaak: het kind in jezelf zien, voelen en toelaten – met de volwassene die je nu bent als veilige bedding.
Werken via lichaam, energie en resonantie
Wanneer je werkt met de allervroegste lagen van ervaring — nog vóór taal en geheugen — dan heb je methoden nodig die niet via het hoofd gaan, maar via het lichaam, het zenuwstelsel en het energetisch veld.
Homeopathie & constitutiemiddelen
In de klassieke homeopathie kijkt men naar het totaalbeeld van een mens: fysieke symptomen, temperament, reactie op prikkels, en de levensloop.
Constitutiemiddelen kunnen diepe lagen aanraken — ook uit de vroege ontwikkeling — omdat ze resoneren op het vitaliteitsniveau waar imprinting plaatsvond.
Bijvoorbeeld:
* kinderen met geboortetrauma’s kunnen reageren op middelen als Carcinosinum (gevoel van aanpassing), Natrum Muriaticum (vroeg verdriet, zich terugtrekken), of Opium (trauma, shock, dissociatie)
* middelen worden niet alleen gekozen op ziekte, maar ook op levensverhaal en preverbale tekenen
Homeopathie spreekt het zelfgenezend vermogen aan op een laag waar vaak geen woorden zijn – maar wel herinnering in het celgeheugen.
Shiatsu massage
Shiatsu werkt met de meridianen en het energetisch lichaam. Het helpt blokkades los te maken die zijn ontstaan tijdens of zelfs vóór de geboorte. De aanraking in Shiatsu is:
* grondend: het geeft letterlijk een nieuwe ervaring van ‘aanwezig zijn in het lichaam’
* regulerend: door contact te maken met spanning of leegte die nooit eerder benoemd werd
* hechtend: door het lichaam het gevoel te geven “ik word gevoeld”, kan er alsnog een veilig lichaamsbesef ontstaan
Voor cliënten met vroege trauma’s kan een zachte, afgestemde aanraking op de buik, borst of rug iets in gang zetten dat woorden niet kunnen bereiken.
Cranio Sacraal therapie
Deze methode werkt op het ritme van het hersenvocht en het bindweefsel, en is bij uitstek geschikt om:
* oude geboortepatronen te ontladen (bijv. navelstreng om de nek, vacuüm, tang)
* dissociatie te doorbreken door zachte aanwezigheid en aanraking
* het autonome zenuwstelsel te reguleren (freeze naar flow)
Cranio Sacraal therapeuten die werken met pre- en perinataal trauma luisteren niet alleen naar spierspanning, maar ook naar de energie van de embryonale herinnering. Ze bieden ruimte aan wat het lichaam zelf wil vertellen.
Samenwerkende benadering
In je praktijk kun je al deze methoden inbedden in een benadering waarin lichaam, ziel en psyche samen mogen bewegen. Niet als losstaande technieken, maar als onderdelen van een bedding waarin:
– de cliënt langzaam durft te landen
– herinneringen niet worden gezocht, maar worden herkend in het nu
– heling gebeurt in het tempo van het lichaam, niet van het denken
Thema: herstel van verbinding, hergeboorte, compassie voor jezelf
Deze werkvormen openen toegang tot de diepst verborgen delen van het zelf. Ze nodigen niet uit tot herbeleving, maar tot herverbinding. Niet door verhalen, maar door sensaties, beelden, trilling, aanraking.
Ze helpen cliënten die ooit hun bestaansrecht voelden wankelen om weer te voelen: “Ik mag er zijn. Ik hoor bij het leven. Ik ben welkom.”
Inhoudelijk overzicht
Onderdeel | Beschrijving | Focus / Thema |
---|---|---|
1. Ervaringen zonder woorden | Preverbale imprinting, ontstaan vóór herinnering of taal | Lichamelijk weten, sfeer van toen |
2. Hoe herken je vroeg trauma? | Signalen in gedrag, lichaam, relaties | Dissociatie, angst zonder aanleiding, onverklaarbare spanning |
3. Werken via het lichaam | Lichaamsgerichte therapieën zoals ademwerk, somatic experiencing, yoga | Regulatie, veiligheid, verbinding met het lijf |
4. Energetisch en fysiek aanraken | Shiatsu, Cranio Sacraal, zachte aanraking | Hechting, gronding, terugkeer naar het lijf |
5. Resonantie en beeldtaal | Werken met opstellingen, innerlijk kind, visualisaties | Ontmoeting, zielsverbinding, symbolisch herstel |
6. Homeopathie en constitutie | Werken met resonantie via middelen | Ondersteuning via energetische afstemming op het systeem |
7. Holding space | De kunst van aanwezig zijn zonder te sturen | Getuige zijn, bedding bieden, niet oplossen |
8. Het nu als ingang naar het begin | Herstel in het hier en nu, zonder het verleden te forceren | Compassie, zelfliefde, autonomie |
9. Thema van dit deel | Herstel van verbinding, hergeboorte, compassie voor jezelf | “Ik mag bestaan zoals ik ben” |
Kernwaarden van dit werk
- Zacht tempo
- Volgorde van het lichaam, niet van het hoofd
- Niet graven, maar ontmoeten
- Niet oplossen, maar aanwezig blijven
- Werkelijke heling is: weten zonder woorden, zijn zonder bewijs