De generatie die het licht brengt (8)

Dit is het slot van onze serie De sterke vrouw, wie zal haar vinden. In de voorgaande artikelen hebben we de contouren van vrouwelijke kracht verkend: chayil als innerlijke autoriteit, als wijsheid die verbonden is met lichaam, cyclus en ritme, en als dragende kracht in relaties en gemeenschappen. We hebben gezien hoe deze kracht eeuwenlang verborgen bleef door cultuur, religie, overlevingsstrategieën en stilte, en hoe persoonlijke ontwikkelingsarbeid nodig is om die patronen te doorbreken.

Artikel 8 nodigt uit om de cirkel te sluiten: het verborgen zichtbaar te maken, de stilte uitgesproken, en de lijn van vrouwelijke wijsheid te eren en te belichamen. Het vraagt niet om iets nieuws te creëren, maar om de kracht die altijd al aanwezig was te erkennen en te transformeren tot actieve aanwezigheid in de wereld. Hier ontmoeten we de geschiedenis en toekomst van vrouwelijke kracht in één beweging: we stappen uit de schaduw van stilte en nemen onze plek in, als erfgenamen en als vinders van een lijn die ons overstijgt en tegelijk in onszelf leeft.

Het eren van de lijn

Onze moeders, grootmoeders en overgrootmoeders hebben een kracht gedragen die nauwelijks werd erkend. Ze waren de stille fundamenten van gezin en gemeenschap, dragers van ritme, zorg en wijsheid, en beheerders van kennis over hun eigen lichaam en de cycli van de natuur. Rond 1900 veranderde dit ingrijpend. De industriële revolutie bracht grootschalige economische, sociale en technologische transities: het ritme van dorpen en ambachten werd ingeruild voor kloktijd, fabrieken en steden. Waar vrouwen vroeger hun kracht en autonomie integreerden in natuurlijke ritmes en lokale gemeenschappen de bedding vormden, werden ze nu steeds vaker gedwongen tot aanpassing aan een door mannen georganiseerde arbeidsethiek en tijdsindeling en verloren hun eigen ritme.

Een eeuwlang dreven we bij ons wezen vandaan, vergaten we wat we wisten: het ritme en de cycli van de natuur. Hun kracht bleef grotendeels verborgen; nauwelijks opgeschreven, nauwelijks erkend. En toch: het zaad van vrouwelijke veerkracht en wijsheid is bewaard gebleven, doorgegeven in kleine handelingen, stille keuzes en dagelijkse overlevingskunst. Door deze vrouwen te eren, erkennen wij dat onze autonomie niet uit het niets ontstaat; zij vloeit voort uit een lange, vaak onzichtbare lijn van kracht die generaties lang de stormen van geschiedenis, cultuur en sociale druk heeft doorstaan. Het is deze lijn die wij nu zichtbaar kunnen maken, niet door het oude te herhalen, maar door het op eigen kracht te belichamen en te transformeren in de wereld van vandaag.

Wij staan op een drempel

Vrouwen proberen nog steeds het lineaire ritme van de man en de patriarchale maatschappij bij te houden. Ze gebruiken medische middelen, timen hun prestaties, plannen hun dagen strak en proberen symptomen van het lichaam onder controle te houden. Totdat ze het niet meer volhouden. Dan komt er vaak een innerlijk conflict: een stem die zegt “dit klopt niet”, die waarschuwt dat het voortdurende aanpassen en negeren van eigen ritmes leidt tot uitputting, stress en verlies van contact met de eigen kracht.

Tegelijkertijd zijn wij de eerste generatie die zowel vrijheid als erfenis in zich draagt. Vrijheid om onze stem te voorschijn te laten komen, om keuzes te maken vanuit eigen kern en niet uitsluitend vanuit aanpassing of zelfopoffering. Erfenis van intuïtieve wijsheid, veerkracht en het vermogen om te dragen en te helen. Het is een drempel: een plek van spanning én van mogelijkheid. Hier kunnen wij onze autonomie terughalen en tegelijkertijd de lijn van chayil voortzetten — een kracht die eeuwenlang verborgen bleef, maar nu zichtbaar, belichaamd en beschikbaar kan worden gemaakt voor de generaties na ons. Zij, mijn moeder, mijn 2 grootmoeders, mijn 4 overgrootmoeders en 8 overovergrootmoeders zijn onze bedding!

De cirkel wordt hersteld

Eeuwenlang werd vrouwelijke kracht weggedrukt of verborgen: in stilte, aanpassing, overleven en dienstbaarheid. Deze mechanismen hebben generaties beschermd, maar tegelijkertijd ingeperkt wat vrouwen werkelijk konden belichamen: hun intuïtieve wijsheid, hun relationele autoriteit, hun natuurlijke ritmes en hun vermogen om te dragen zonder zichzelf te verliezen.

Nu transformeren wij dit patroon noodgedwongen, omdat we niet meer kunnen:
– Verborgen kracht → zichtbare kracht
– Stilte → stem
– Opoffering → autonomie
– Verborgenheid → bewuste aanwezigheid
Deze transformatie is een rite van passage. Het vraagt persoonlijke ontwikkelingsarbeid: het herkennen en integreren van overlevingsmechanismen die van vrouw op vrouw zijn doorgegeven.
Wanneer een vrouw deze kracht ontdekt en vandaaruit leeft, dan wordt ze een oermoeder: een vrouw die niet alleen haar eigen leven vormgeeft, maar ook de volgende generaties voedt met voorbeeld, stabiliteit en wijsheid.

Wij zijn de vinders

“Wie zal haar vinden?” vraagt Spreuken 31. Wij vinden haar niet door externe idealen of oppervlakkige modellen, niet door grote huizen en enorme carrieres, maar door de weg van innerlijke ontdekking en ervaring. We vinden haar in onszelf: in ons lichaam, in onze cycli, in de fluistering van onze intuïtie, in de wijze waarop we dragen, grenzen stellen en liefhebben.

We vinden haar ook in elkaar, voorzichtig en voorzichtig delend: in rituelen die de tijd stilzetten en heiligen, in gesprekken die ruimte geven voor waarheid en kwetsbaarheid, in ogen die elkaar erkennen en handen die elkaar steunen. Dit samenkomen is geen entertainment of zelfhulp; het is een moderne echo van eeuwenoude vormen van vrouwelijk leren, delen en doorgeven. Een moderne echo van wat onze grootmoeders en hun moeders al deden: delen, doorgeven, leren van en met elkaar.

Elke vrouw die haar kracht herkent en claimt, weeft een draad terug in de lange lijn van vrouwelijke wijsheid. Wat generaties lang fluisterde in stilte, wordt opnieuw hoorbaar. Wat eeuwenlang verborgen bleef, wordt zichtbaar en voelbaar. Zo sluiten wij de cirkel van vrouwelijke kracht – aanwezig, voelbaar en doorgegeven aan de generaties die na ons komen.
ACHSA | Programma voor Vrouwen probeert daar een belangrijke plek voor te zijn en de ruimte te creeeren om deze draden te kunnen weven.

Slotuitnodiging – Belichaam je kracht

Word zichtbaar. Voel je ritme. Laat je stem klinken.
Laat je wijsheid stromen als een rivier die eeuwen meedraagt, laat je veerkracht de ruimte openen die generaties lang verborgen bleef.
Laat degenen die na ons komen, voelen wat vrouwelijke kracht werkelijk betekent: aanwezig, gedragen, volledig in harmonie met lichaam, geest en ziel.

Zegen voor de vrouwen die droegen in stilte, voor de vrouwen die dragen in vrijheid, en voor de vrouwen die nog komen – jullie zijn de schouders en het fundament.
Wij zijn de vinders, de belichaming van chayil, en de dragers van een nieuwe lijn: een lijn van zichtbare, bewuste en integrale vrouwelijke kracht die zich uitstrekt van het verleden naar de toekomst.