Door God samengevoegd…
De zin “Wat God samengevoegd heeft, scheide de mens niet” komt uit het Nieuwe Testament van de Bijbel, en wordt toegeschreven aan Jezus.
Je vindt deze uitspraak in:
* Mattheüs 19:6
* Markus 10:9
Inleiding
In een tijd waarin relaties steeds meer gezien worden als persoonlijke keuzes en contracten die kunnen worden aangepast of beëindigd wanneer ze niet meer werken, klinkt Jezus’ uitspraak in Mattheüs 19:6 als een tegenstem:
“Wat God samengevoegd heeft, laat de mens niet scheiden.”
Deze woorden zijn vaak geïnterpreteerd als een verbod op echtscheiding, als een soort onwrikbare wet. Maar wie goed kijkt naar de context en de hartslag van Jezus’ boodschap, ontdekt iets diepers: niet een juridische regel, maar een uitnodiging tot eerbied. Niet: “jullie mogen nooit uit elkaar, punt,” maar eerder: “als iets door God bedoeld is, behandel het dan met heilig ontzag.”
De oorspronkelijke bedoeling: Een verbond, geen contract
Jezus verwijst expliciet naar het scheppingsverhaal (Genesis 2:24), waarin staat dat man en vrouw één vlees zullen worden. Dit is niet zomaar een samenzijn; het is een eenheid die door God zelf is ingesteld. Hieruit vloeit een belangrijk principe voort:
Wat God samenvoegt, is geen product van romantiek alleen, maar van goddelijke bedoeling.
In de Bijbel is een huwelijk niet slechts een contract (dat je kunt verbreken als de voorwaarden niet meer bevallen), maar een verbond – een levenslange toewijding die een spiegel is van Gods trouw aan ons.
De wet van Mozes vs. de weg van Jezus
De Farizeeën vroegen Jezus naar de wet van Mozes, die echtscheiding toestond. Jezus erkent dat die bepaling bestond, maar noemt het een concessie “wegens de hardheid van jullie harten” (Mattheüs 19:8). Daarmee maakt Hij duidelijk:
De wet reguleerde echtscheiding om misbruik te voorkomen, maar Gods hart ging altijd uit naar herstel, trouw en eenheid.
Wat Jezus benadrukt is niet een juridische onmogelijkheid tot scheiding, maar een geestelijke oproep tot heiligheid, vergeving en volharding.
Eerbied betekent: moeite doen, niet alles maar accepteren
Eerbied voor wat God samengevoegd heeft betekent niet dat je elke relatie koste wat het kost moet vasthouden. Het betekent wel:
> Serieuze inzet voor verzoening
> Ruimte geven aan genade en groei
> Niet lichtvaardig opgeven bij conflict, teleurstelling of sleur
Er zijn omstandigheden waarin afstand of scheiding uiteindelijk noodzakelijk kan zijn (bijvoorbeeld bij misbruik, mishandeling of ontrouw). Maar eerbied betekent dat je die beslissing niet neemt uit gemak of emotie, maar na gebed, reflectie, en met het besef van de heiligheid van de band.
Wat als het stukloopt?
We leven in een gebroken wereld. Niet elk huwelijk houdt stand, zelfs als er eerbied was. Maar zelfs dan blijft Jezus’ uitnodiging staan: herstel waar mogelijk, eer de ander, en laat liefde – niet oordeel – de laatste stem hebben.
De kerk (en wij als gelovigen) doen er goed aan om:
> Geen harde regels op te leggen die mensen veroordelen
> Tegelijk het huwelijk te blijven eren als iets dat God bedoeld heeft
> Ruimte te bieden voor genade, verwerking en een nieuw begin
Kortom: Wat God samenvoegt, is bedoeld om in liefde en trouw te groeien. Niet als een juk, maar als een weg naar diepe verbondenheid. Jezus roept ons niet op tot legalisme, maar tot heiligheid. Niet: “Nooit uit elkaar, punt”, maar wel: “Behandel wat heilig is niet alsof het wegwerpbaar is.”
Eerbied betekent niet dat je blijft, wat het ook kost – maar dat je niet lichtvaardig loslaat wat ooit met eerbied begon.
Prachtige en terechte vervolgvraag. Want als Jezus zegt: “Wat God samengevoegd heeft, laat de mens niet scheiden,” dan impliceert dat óók: er zijn verbindingen die niet door God zijn samengevoegd. Maar hoe weet je het verschil.
Wanneer is iets wél door God samengevoegd?
Het huwelijk als instelling is door God bedoeld
Volgens de Bijbel (Genesis 2:24) is het huwelijk in zichzelf iets wat God heeft ingesteld. Dus:
Elk huwelijk dat vrijwillig, oprecht en in trouw wordt aangegaan, staat onder de zegen van Gods ontwerp.
Dát is de basis: God verbindt door het huwelijk mensen tot een eenheid die méér is dan een afspraak.
Maar… dat betekent niet dat elk huwelijk automatisch vanuit Gods wil is voortgekomen. De vraag is niet alleen: “Zijn we getrouwd?” maar: “Hoe zijn we tot elkaar gekomen, en is deze eenheid iets wat God bevestigt?”
Kenmerken van een door God samengevoegde relatie
a) Wederzijdse toewijding en trouw
God eert verbintenissen waarin beide partijen elkaar met hart en ziel toebehoren. Geen dwang, geen manipulatie – maar echte keuze voor elkaar.
b) Geloofsgemeenschap
In 2 Korintiërs 6:14 lezen we:
“Vorm geen ongelijk span met ongelovigen.”
Niet als oordeel, maar als geestelijk principe: wanneer twee mensen één willen zijn, maar niet dezelfde geestelijke basis delen, ontstaat strijd.
Een huwelijk waarin beide partners God zoeken en volgen, kan zich diepgaand verbinden op zielsniveau.
c) Vrucht van de Geest zichtbaar
Zoals Jezus zegt: “Aan hun vruchten zult u hen herkennen” (Mattheüs 7:16). Relaties die door God zijn samengevoegd brengen vrucht voort: liefde, vrede, trouw, zachtmoedigheid, groei. Niet perfectie, maar een richting van leven die God eert.
d) Bevestiging door gebed, gemeenschap en geestelijk onderscheid
Soms maakt God iets duidelijk door vrede in gebed, door bevestiging van anderen, of door innerlijke leiding van de Heilige Geest.
Wanneer is iets niet door God samengevoegd?
Als het uit misleiding, dwang of zonde ontstaat
Bijvoorbeeld:
> Huwelijken gesloten onder dwang of manipulatie
> Relaties begonnen in overspel, leugen of oneerlijkheid
> Een “verbintenis” die haaks staat op Gods morele of geestelijke waarden (bijv. uitbuiting, mihandeling, misbruik)
Denk aan het voorbeeld van Herodes in Markus 6: hij was getrouwd met de vrouw van zijn broer – Johannes de Doper noemde dat onrechtmatig. Soms kan een “verbintenis” in menselijke ogen legaal zijn, maar in Gods ogen ongezond of onheilig.
Als er blijvende verdeeldheid en geestelijke onvruchtbaarheid is
Niet elke moeilijke relatie is “niet door God samengevoegd”. Maar als een relatie structureel gekenmerkt wordt door:
> Onwil tot verzoening
> Vernedering, geestelijk of emotioneel geweld
> Geestelijke versterving in plaats van groei
… dan kan het zijn dat het geen eenheid is die in Gods Geest is ontstaan, of in stand gehouden wordt.
Let op: de toets is niet of het “voelt als liefde”
Veel mensen zeggen: “Het voelde goed, dus het móet van God zijn geweest.” Maar: Gods leiding is niet altijd emotioneel voelbaar – en gevoelens zijn niet altijd betrouwbaar.
De toets is:
* Getuigt deze relatie van liefde, waarheid, trouw en genade?
* Is dit iets wat God kán zegenen, of vraagt Hij om herstel of loslaten?
Praktisch: hoe weet je het in je eigen leven?
Vraag jezelf (en God) het volgende:
* Zocht ik werkelijke verbinding toen deze relatie begon? Of handelde ik vooral uit het overlevingsdeel van mijzelf (ik wilde een partner en niet alleen blijven)?
* Nodigt deze relatie mij tot volle wasdom – of tot aanpassing en verloochening van mijn zijn?
* Gaat deze relatie over Groei of over Langzaam sterven en kan ik met open handen zijn wie ik ben – of moet ik iets van mijzelfverbergen?
* Is er vrede, bevestiging en geestelijke groei in ons samen-zijn? Halen wij het goede in elkaar naar boven?
Als het antwoord op deze vragen oprecht ja is, dan is de kans groot dat het iets is wat God samengevoegd heeft. Als niet – dan is het tijd voor reflectie, niet meteen voor oordeel, maar wel voor eerlijkheid.
Slotgedachte: “Wat God samengevoegd heeft, laat de mens niet scheiden”
betekent eerbied voor wat heilig is – maar vraagt ook onderscheiding voor wat dat werkelijk is.
God roept ons op tot trouw, maar niet tot slavernij.
Tot volharding, maar niet tot zelfverlies.
Zijn Geest leidt niet alleen naar verbond, maar ook naar waarheid en vrijheid.
