Bijbelse seksuele verplichting

Seksualiteit in het huwelijk: omgaan met verschillen en wederzijdse toestemming vanuit bijbelse principes
In een vorig artikel schreef ik over ‘Seksualiteit bijbelse verplichting‘ en hebben we gezien dat de Bijbel seksualiteit binnen het huwelijk niet alleen toestaat, maar als een wederkerige verplichting en recht van zowel man als vrouw beschouwt. Dit roept belangrijke vragen op die in de praktijk van alledag spelen. Hoe ga je om met verschillen in libido? Wat betekent wederzijdse toestemming vandaag? En hoe kunnen deze oude teksten helpen bij moderne huwelijksproblemen? Hieronder verkennen we deze thema’s.

Wat als partners een verschillend libido hebben?

Een veelvoorkomend dilemma binnen huwelijken is dat partners vaak een verschillend libido hebben. De Bijbel erkent dat seksualiteit binnen het huwelijk zowel een recht als een plicht is, maar dat betekent niet dat er geen ruimte is voor verschillen.

Paulus benadrukt in 1 Korintiërs 7:3-5 het belang van wederkerigheid en afstemming: de man is zijn vrouw iets verschuldigd, en de vrouw haar man. Deze woorden nodigen uit tot open communicatie en wederzijds begrip. Het gaat niet om het afdwingen van seksuele handelingen, maar om het serieus nemen en respecteren van elkaars behoeften en grenzen. Liefde betekent ook rekening houden met de ander, niet alleen met je eigen verlangen.

Wanneer er een verschil in seksuele behoefte is, is het belangrijk om samen te onderzoeken wat de mogelijke oorzaken zijn. Soms liggen er belemmeringen die aandacht nodig hebben. Seksualiteit is een onderwerp waar we veel van kunnen leren — verdiep je erin en sta open voor nieuwe mogelijkheden. In mijn boek De fik erin. Op weg naar een vurige relatie bespreek ik bijvoorbeeld drie fasen van intimiteit: Fast food seks, Casual dining seks en Haute Cuisine seks. En wanneer de sleur toeslaat, kun je met behulp van ‘de zeven sluiers’ de seksualiteit weer op een nieuwe, ontdekkende manier beleven. Wees niet te snel tevreden, maar blijf zoeken naar wat bij jullie past en durf grenzen te verleggen. Seksualiteit brengt de vrouw bij haar levenskracht en de man bij verbinding.

In situaties waarin het libido verschillend is, is geduld en openheid van groot belang. Dit creëert ruimte voor intimiteit die verder gaat dan alleen seks, zoals nabijheid, aanraking en emotionele verbondenheid. Als het verschil langdurig spanning veroorzaakt, kan het waardevol zijn om samen met een pastor of therapeut te onderzoeken hoe je de relatie kunt versterken zonder druk te leggen.

Wat zegt dit over wederzijdse toestemming vandaag?

Wederzijdse toestemming binnen het huwelijk is geen modern idee, maar diep verankerd in de bijbelse en joodse traditie. In het Jodendom bestaat het concept onah (Hebreeuws: עונה), dat vertaald wordt als het recht op seksuele omgang. Volgens de Talmoed en Halacha is dit een fundamenteel recht van de vrouw binnen het huwelijk. Daarbij geldt dat de vrouw niet verplicht is tot seksuele handelingen, terwijl de man wél de verantwoordelijkheid draagt om haar behoeften te vervullen (zoals terug te vinden is in Exodus 21:10-11).

Paulus benadrukt in 1 Korintiërs 7:5 dat onthouding van seksuele omgang alleen toegestaan is met wederzijdse instemming en voor een korte periode, bijvoorbeeld om zich op gebed te richten. Dit was revolutionair in de context van de toenmalige Grieks-Romeinse cultuur, waarin vrouwen vaak geen zeggenschap hadden over hun eigen lichaam. Paulus stelt juist dat binnen het huwelijk het lichaam van de ander niet als eigendom wordt beschouwd, maar gedeeld wordt in wederkerigheid.

Het is schrijnend dat deze inzichten, die zo helder en radicaal zijn in de Bijbel, in het kerkelijk gedachtengoed vaak zijn weggeëbd of bezoedeld door patriarchale tendensen. Soms wordt wederzijdse toestemming vergeten of ondergeschikt gemaakt aan traditionele machtsverhoudingen, terwijl de Bijbel juist oproept tot gelijkwaardigheid en respect.

Deze bijbelse principes maken duidelijk dat toestemming geen eenmalige ‘ja’ is, maar een voortdurende dialoog tussen partners. Seksualiteit binnen het huwelijk hoort altijd plaats te vinden in een sfeer van respect, openheid en afstemming, vrij van geestelijk of lichamelijk geweld of vernedering.

Pastorale tip:
Deze inzichten bieden een waardevol uitgangspunt om het gesprek over consent binnen het huwelijk te openen. Het gaat hierbij niet om opgelegde plichten, maar om een open en liefdevolle communicatie waarin beide partners zich veilig en gerespecteerd voelen. Wanneer wederzijdse instemming ontbreekt, kan dit wijzen op dieperliggende problemen die aandacht verdienen en waarbij relatiecoaching of therapie van betekenis kan zijn.

Hoe ga je om met huwelijksproblemen vanuit deze teksten?

De oude joodse en bijbelse teksten bieden geen pasklare antwoorden voor elke individuele situatie, maar leggen wel een stevig fundament van ethiek, gebaseerd op zorg, respect, gelijkwaardigheid en verbondenheid binnen het huwelijk. Deze kernwaarden zijn tijdloos en relevant, juist in een tijd waarin veel huwelijken worstelen met thema’s als seksuele vervreemding, machtsverschillen of trauma. De bijbelse verplichtingen, zoals die in Exodus 21:10-11 en de joodse traditie van onah, benadrukken dat de man verantwoordelijk is om aan de lichamelijke, emotionele en spirituele behoeften van zijn vrouw te voldoen. Dit is geen recht dat de man opeist, maar een plicht die voortkomt uit respect en liefde.

Paulus vult deze visie aan in 1 Korintiërs 7:3-5, waarin hij wederkerigheid en instemming centraal stelt. Seksualiteit binnen het huwelijk is geen eenzijdige zaak, maar een gedeelde, wederzijdse gift die voortdurend ruimte vraagt voor communicatie en afstemming. Deze teksten onderstrepen dat het huwelijk geen machtsstrijd mag zijn, maar een partnerschap waarin beide partners zich veilig, gewaardeerd en gehoord voelen.

In moderne tijden, waarin het gesprek over seksualiteit soms beladen of schaamtevol is, kunnen deze oude principes dienen als een baken. Ze nodigen uit tot het creëren van een veilige en respectvolle ruimte waarin de behoeften van beide partners serieus worden genomen, zonder druk of dwang. Het gaat niet om het afdwingen van seksuele handelingen, maar om het bevorderen van verbondenheid en intimiteit die lichaam, hart en ziel omvat.

Daarom is het waardevol dat moderne hulpverlening, zoals relatietherapie en relatiecoaching, deze fundamenten integreert. Door partners te begeleiden in open communicatie en wederzijds begrip, helpt professionele ondersteuning om blokkades te doorbreken en nieuwe wegen te vinden naar herstel en groei. Seksualiteit kan zo weer een bron van kracht en verbinding worden in plaats van een bron van afstand en conflict.

We hebben deze fundamentele waarden opnieuw te leren, te herontdekken en toe te passen. Te lang is de nadruk in kerken gelegd op het verbod op seks buiten het huwelijk, terwijl de heiligheid van seksualiteit en de noodzaak om deze te voeden onvoldoende aandacht kregen. Veel huwelijksproblemen vinden hun wortels juist in het ontbreken van deze openheid en concrete handreikingen uit de bijbel over hoe intimiteit en seksualiteit met respect en liefde te beleven.

Door deze oude wijsheid weer zichtbaar en bespreekbaar te maken, kunnen we een weg vinden naar gezonde, liefdevolle relaties waarin seksualiteit een bron is van vreugde en verbondenheid — precies zoals het bijbelse ideaal bedoeld is.

Slotgedachte

De Bijbel toont ons dat seksualiteit binnen het huwelijk niet alleen een lichamelijke handeling is, maar een diepgaande uitdrukking van wederkerige liefde en respect. Door deze oude teksten te verbinden met onze moderne ervaringen, krijgen we handvatten om relaties die soms complex en kwetsbaar zijn, met zorg en wijsheid te benaderen. Seksualiteit wordt zo een gave die niet alleen geeft, maar ook verbindt — van man tot vrouw, en van mens tot God.