Oever en rivier – communicatie
Deel 1 – Mannen zijn de oever, vrouwen de rivier: over draagkracht, liefde en het anders verstaan van zorg
Deel 2 – Psychologie van Verbonden Kracht
Deel 3 – Liefde als Spirituele Overgave
Deel 4 – Voorbeelden en casussen
Deel 5 – Communicatie
De Kracht van de Ik-boodschap in de Communicatie tussen Oever en Rivier
Een nieuwe dimensie in de ontmoeting tussen man en vrouw
In de metafoor van oever en rivier – waarin de oever (het mannelijke) kaders, bedding en stevigheid biedt aan de stromende, creatieve energie van de rivier (het vrouwelijke) – ligt een diepe uitnodiging besloten tot verbinding en balans. Maar wat gebeurt er in de communicatie tussen deze twee als de oever geen bedding meer is, maar een dijk wordt? Als hij voorschrijft in plaats van ontvangt? Of als de rivier zich terugtrekt in onbereikbare diepten?
Een sleutel tot een gezonde dynamiek tussen oever en rivier ligt in de manier waarop zij communiceren. Hier speelt de ik-boodschap een centrale rol. In plaats van elkaar te overspoelen met oordelen, verwijten of onuitgesproken verwachtingen, nodigt de ik-boodschap uit tot kwetsbaarheid, verantwoordelijkheid en echte ontmoeting.
Wat is een ik-boodschap?
Een ik-boodschap is een manier van communiceren waarbij je spreekt vanuit je eigen gevoel, behoefte en beleving – zonder de ander te beschuldigen of te controleren. In plaats van:
NIET: “Jij luistert nooit naar me!”
WEL: “Ik merk dat ik me verdrietig voel als ik niet het gevoel heb dat er naar me geluisterd wordt.”
De ik-boodschap bestaat klassiek gezien – naast het onderwerp IK – uit drie elementen:
* Gedrag van de ander dat je benoemt (zonder oordeel)
* Gevoel dat dit bij jou oproept
* Behoefte of verzoek dat daaruit voortvloeit
Waarom is dit zo belangrijk in de oever-rivier dynamiek?
1. De oever blijft bedding, geen dam
De oever (de mannelijke energie) kan vanuit verantwoordelijkheid en stevigheid communiceren zonder de stroming van de rivier te blokkeren. Door ik-boodschappen te gebruiken, blijft hij in verbinding met zijn eigen binnenwereld én met die van de ander. Hij wordt geen controleur of leider van bovenaf, maar een aanwezige getuige.
Bijvoorbeeld:
WEL: “Ik mwek dat ik onzeker word, als ik het gevoel heb dat jij je terugtrekt zonder iets te zeggen. Ik heb behoefte aan duidelijkheid over wat er in jou speelt.”
NIET: Dit is wezenlijk anders dan: “Jij trekt je altijd terug, dat is niet eerlijk.”
2. De rivier voelt zich gezien en veilig
De rivier (de vrouwelijke energie) beweegt op gevoel, verbinding en ruimte. Wanneer ze merkt dat de oever in contact blijft met zijn eigen gevoelens en grenzen zonder haar te begrenzen, ontstaat veiligheid. De rivier mag stromen, omdat de oever niet vecht tegen haar beweging, maar mee ademt.
Bijvoorbeeld:
WEL: “Ik voel me geraakt als je zo intens in emoties bent. Ik wil er voor je zijn, maar ik heb ook ruimte nodig om zelf te landen.”
Hieruit spreekt openheid en nabijheid, geen oordeel of afwijzing.
Argumenten voor het gebruik van ik-boodschappen
1. Het voorkomt escalatie
Door in ik-vorm te blijven spreken, neem je verantwoordelijkheid voor je eigen ervaring. De ander voelt zich minder snel aangevallen, waardoor de kans op verdedigingsgedrag of conflict afneemt.
2. Het vergroot emotionele intimiteit
Kwetsbaarheid opent harten. Als de oever zijn gevoel durft te delen, ontstaat er een brug. De rivier voelt zich niet gecontroleerd, maar uitgenodigd tot dialoog. Andersom ook: als de rivier in haar gevoel blijft spreken zonder verwijten, kan de oever blijven staan zonder te verharden.
3. Het bevordert zelfreflectie
Wie een ik-boodschap formuleert, moet even stilstaan: Wat voel ik? Wat heb ik nodig? In plaats van reageren vanuit impuls of patroon, kies je bewust voor communicatie. Dat is volwassen contact.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
Situatie 1: De oever voelt zich overspoeld
NIET: “Je bent weer helemaal in je emoties, dat is echt teveel.”
WEL:“Ik merk dat ik moeite heb om met zoveel intensiteit om te gaan. Ik wil er zijn, maar ik voel me soms overweldigd.”
Situatie 2: De rivier voelt zich niet gehoord
NIET: “Jij snapt gewoon niet hoe ik me voel!”
WEL: “Ik voel me verdrietig als ik mijn gevoel met je deel en niet merk dat het binnenkomt. Ik verlang ernaar om écht contact te voelen.”
Situatie 3: Verschil in behoefte aan nabijheid
NIET: “Je bent altijd zo afstandelijk.”
WEL: “Ik merk dat ik hunker naar meer nabijheid. Ik voel me eenzaam als we langs elkaar heen leven.”
Slotbeschouwing: de ik-boodschap als brug
De relatie tussen oever en rivier is geen machtsstrijd, maar een dans. Beide zijn nodig, beide zijn waardevol – maar alleen in verbinding komt hun ware kracht tot bloei. De ik-boodschap is daarbij een spirituele en praktische sleutel: het verbindt zonder te verstrikken, het begrenst zonder te controleren, het onthult zonder te overspoelen.
In een wereld waar communicatie vaak gaat over winnen of gelijk krijgen, is de ik-boodschap een daad van innerlijke moed. Ze zegt: “Dit ben ik, met alles wat ik voel en nodig heb – en ik blijf in contact met jou.”
En daar, in dat midden tussen oever en rivier, gebeurt het wonder van werkelijke ontmoeting.
