Sander Aarts
=> De moed om te ­leiden; de zeven Special Forces van de leider van nu, Boekerij, 2023, ISBN 9789022598788, 288 pagina’s
=> Missie Mindset bij uitge­verij Boekerij, 2021, Boekerij, ISBN 9789022592977, 272 pagina’s
=> Niet te breken bij uitge­verij Boekerij, 2019, Boekerij, ISBN 9789022597705, 272 pagina’s

---

De moed om te leiden | 7 Special Forces van Sander Aarts

De redactie Baaz publiceerde op 6 JANUARI 2024 een recensie van het boek van Sander Aarts: https://www.baaz.nl/de-moed-om-te-leiden-7-special-forces-van-sander-aarts

In zijn boek De moed om te leiden stelt oud-Special Forces-commando Sander Aarts dat leiderschap geen aangeboren gave is, noch voorbehouden aan hoge functies of elite-eenheden. Iedereen is in essentie al een leider — op school, thuis, in vriendschappen, of op de werkvloer. Het verschil zit in bewust leiderschap: leiding nemen over jezelf als basis om anderen krachtig en zuiver te leiden.

Aarts introduceert 7 innerlijke kwaliteiten, zijn ‘Special Forces’, die essentieel zijn voor authentiek leiderschap. Het boek is geen theorie, maar een praktijkgericht manifest vol persoonlijke inzichten, opgebouwd uit levenservaring en diepe innerlijke transformatie.

Zelfkennis – Leiderschap begint vanbinnen
De eerste kracht is zelfkennis: de bereidheid om naar binnen te kijken en je eigen patronen, pijn en overtuigingen onder ogen te zien. Wie zichzelf beter begrijpt, heeft automatisch meer begrip voor anderen. De diepste inzichten ontstaan juist daar waar het ongemakkelijk wordt. “Binnen ligt het goud.”

Moed – Groei boven comfort
Moed betekent dat je uit je schuilplaats stapt, verantwoordelijkheid neemt en bewust kiest voor groei, zelfs als dat ongemakkelijk of eng is. Dit vraagt lef om je kwetsbaarheid te tonen, je angsten te onderzoeken en trouw te blijven aan je waarden, ook als het schuurt. “Lead by example.”

Kracht – Volhouden vanuit balans
Echte kracht is niet forceren, maar duurzaam kunnen dragen wat het leven van je vraagt. Kracht is fysieke, mentale én emotionele veerkracht. Dat betekent ook ruimte maken voor je emoties: “Feel it to heal it.” Leiderschap vraagt discipline, maar vooral om terug te keren naar jezelf en naar flow. “Je grootste uitdaging kan je grootste kracht worden.”

Helderheid – Zien zonder oordeel
Helderheid betekent dat je door je eigen conditionering heen leert kijken. Een leider heeft een zuivere blik nodig om juiste beslissingen te kunnen nemen. Door objectief te observeren — zonder oordeel — ontstaat ruimte voor visie en wijsheid. “Zuiver zien = zuiver kiezen.”

Integriteit – Heel durven zijn
Integriteit gaat over authenticiteit en innerlijke samenhang. Het vraagt dat je alle delen van jezelf accepteert, ook de imperfecte en pijnlijke. Leiderschap is pas krachtig als je écht bent — niet alleen vanuit je hoofd, maar ook met de intelligentie van je hart en lichaam. “Een leider die zichzelf volledig kent, is een veilige leider.”

Coherentie – In balans zijn
Een leider straalt kracht uit als hij/zij in coherentie leeft: lichaam, hoofd en hart in harmonie. Deze innerlijke samenhang maakt dat je energie stroomt – en dus ook de energie van een team of organisatie. De kunst is om steeds opnieuw naar die balans terug te keren. “Wees een kloppend geheel.”

Liefde – De ultieme kracht
De zevende en krachtigste force is liefde. Niet als soft concept, maar als de moed om los te laten wat je niet meer dient. Een leider die kan vergeven, zowel zichzelf als anderen, maakt ruimte voor oprechte verbinding. Leiderschap dat uit liefde voortkomt, is vrij van ego. “Laat je leiden door liefde. Let love rule.”

Conclusie – Leiderschap is een keuze, geen status
Sander Aarts pleit voor een nieuwe vorm van leiderschap: niet op basis van controle of status, maar geworteld in zelfkennis, moed en verbinding. Zijn ervaring als commando in extreme omstandigheden heeft hem geleerd dat het echte werk vanbinnen gebeurt.

Iedereen kan kiezen om een leider te zijn – thuis, op school, op het werk – zolang je bereid bent om met openheid en integriteit naar jezelf te kijken en vanuit liefde te leven.

---

Ex-militair over persoonlijke ontwikkeling: ‘Reken regelmatig uit hoeveel verjaardagen je nog kan vieren’

Na zestien jaar bij de Special Forces heeft Sander Aarts zijn ervaring met mentale en fysieke weerbaarheid vertaald naar een coachende rol in de burgermaatschappij. Zijn missie? Anderen helpen hun persoonlijke veerkracht te versterken. In dit interview deelt hij vier krachtige adviezen, geworteld in militaire discipline maar toepasbaar op het dagelijks leven. De AD-redacteur had een interview met Sander Aarts op 09-06-2021
website: https://www.ad.nl/gezond/ex-militair-over-persoonlijke-ontwikkeling-reken-regelmatig-uit-hoeveel-verjaardagen-je-nog-kan-vieren~af757edc/

Denk aan je ‘endstate’: leef met je doel voor ogen
“Wat wil je bereikt hebben met je leven als je 80 bent?”
In het leger draait alles om de ‘endstate’ – het einddoel achter de missie. Aarts past dat principe toe op het leven: bepaal jouw persoonlijke einddoel en leef er bewust naartoe. Zijn eigen ‘endstate’ werd helder toen zijn zoon de diagnose autisme kreeg; hij koos ervoor zijn leven anders in te richten en meer aanwezig te zijn als vader en partner.
Praktische tip: Reken eens uit hoeveel verjaardagen, zomers of kerstdagen je waarschijnlijk nog zult meemaken. Deze confronterende reflectie helpt om te focussen op wat echt telt – en om angsten en uitstelgedrag te relativeren.

Geef jezelf dagelijks kleine shotjes stress
“Doe elke dag iets wat je eng vindt.”
Net als bij spiertraining kun je je stressbestendigheid opbouwen door herhaling. Tijdens zijn missies trainde Aarts met Stress Inoculation Training: het geleidelijk verhogen van stressniveaus om beter om te kunnen gaan met extreme situaties.
Die aanpak werkte ook in zijn burgerleven, bijvoorbeeld bij het spreken voor onbekende groepen. Angst verdwijnt niet vanzelf, maar wordt beheersbaar als je er herhaaldelijk en bewust mee oefent.
Praktische tip: Zoek kleine uitdagingen op – een spontaan gesprek met een vreemde, een moeilijke mail sturen, jezelf uitspreken. Zo bouw je mentale kracht op.

Visualiseer moeilijke situaties vooraf
“Visualiseren activeert je brein alsof je het al meemaakt.”
In de Special Forces zijn levensreddende handelingen vooraf vaak visueel doorgenomen. Die techniek helpt ook in het dagelijks leven: zie jezelf een moeilijk gesprek voeren of een spannende presentatie geven, en beeld je in hoe je rustig en bewust reageert.
Praktische tip: Focus op je ademhaling, verbeeld de situatie in detail en train je gewenste reactie. Je creëert hiermee een neurale snelweg in je brein die zorgt voor meer zelfvertrouwen en kalmte in de echte situatie.

Zet de stap, juist als je bang bent
“Wij zijn niet gemaakt om stil te blijven staan.”
De rode draad in Aarts’ leven is actie ondanks angst. Als jonge, onzekere jongen meldde hij zich aan bij Defensie, steeds met de overtuiging: “Ik vind het spannend, maar ik doe het toch.” Die gewoonte van groei boven comfort bracht hem telkens verder.
Praktische tip: Angst is geen stoplicht, maar een richtingaanwijzer. Door beweging en actie ontstaat persoonlijke vrijheid, ook als de omstandigheden (zoals corona) buiten je controle liggen.

Over zijn boeken
– Niet te breken (2019) – over zijn leven bij de Special Forces.
– Missie Mindset (2021) – vertaalt militaire mentale principes naar het dagelijks leven.

Conclusie
Sander Aarts’ visie op persoonlijke ontwikkeling is eenvoudig, praktisch en krachtig:
* Leef met een einddoel voor ogen
* Bouw je weerbaarheid bewust op
* Train je geest via visualisatie
* Kies voor actie in plaats van verlamming door angst

Zijn boodschap is duidelijk: persoonlijke kracht is geen toeval of talent, maar een keuze en een vaardigheid.
Missie mindset, het tweede boek van Sander Aarts, Boekerij (€20). In 2019 verscheen Niet te breken.